آشنایی با 10 مسجد استانبول در ترکیه
آیا می‌دانستید تا قصرهای رویایی داستان‌های تاریخی و تخیلی، فاصله چندانی ندارید؟ در شهر استانبول ترکیه، ده‌ها مسجد باشکوه وجود دارد که به طرز شگفت‌انگیزی، شبیه داستان‌های خیالی طراحی و ساخته شده‌اند. شاید بتوان گفت بیشتر مردم دنیا، امپراطوری بزرگ عثمانی را با همین آثار تاریخی می‌شناسند. هرساله صدها هزار نفر، فقط برای دیدن مساجد استانبول ترکیه به این کشور می‌روند. اگر شما هم به گردش و ایستادن زیر گنبدهای بلند و سرگیجه‌آور این مساجد علاقه دارید، این مقاله را از دست ندهید. ما قصد داریم به 10 مسجد استانبول که شهرت جهانی دارند بپردازیم.
مساجد استانبول؛ نقطه اوج هنر در امپراطوری عثمانی
شاید اگر از یک تور لیدر بپرسید که کدام مسجد استانبول ترکیه از همه زیباتر است، به سختی بتواند به شما پاسخ دهد. تعداد مساجد استانبول که از نظر زیبایی در معماری، شهرت جهانی دارند، کم نیست. مساجد این شهر، به عنوان یک کشور مسلمان، بخشی از جاهای دیدنی استانبول را تشکیل می‌دهند. با این حال، در این بخش قصد داریم به 10 مسجد استانبول ترکیه که محبوبیت زیادی در بین گردشگران دارند، بپردازیم. مساجدی که در این مطلب به معرفی آنها می‌پردازیم عبارتند از:
- مسجد سلطان احمد
- مسجد ایاصوفیه
- مسجد سلیمانیه
- مسجد فاتح
- مسجد رستم پاشا
- مسجد جدید
- مسجد شاهزاده
- مسجد نور عثمانی
- مسجد ایوب سلطان
- مسجد چاملیجا
درباره هر یک از این مساجد در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.
مسجد سلطان احمد؛ جایی که آسمان به زمین می‌رسد
اولین مسجد ترکیه که قصد داریم آن را معرفی کنیم، مسجد سلطان احمد استانبول است که در بین مردم بومی و گردشگران، به مسجد آبی شهرت دارد. زمانی که زیر سقف بلند این مسجد قرار می‌گیرید، احساس می‌کنید آسمان از همیشه به شما نزدیک‌تر است. با این شرایط، اگر شما هم از مسجد سلطان احمد بازدید کنید، احتمالا به جمع میلیون‌ها عاشق این مسجد، اضافه می‌شوید.
مسجد آبی، با 5 گنبد بزرگ، 8 گنبد کوچک و 6 مناره بلند، جزو بزرگترین مساجد جهان است. معماری مسجد سلطان احمد، ترکیبی بی‌نظیر از معماری اسلامی و رومی است و قدمت آن به سال‌های 1609 تا 1616 میلادی می‌رسد. گفته می‌شود دلیل اصلی ساخت این مسجد باشکوه، شکست امپراطوری عثمانی از پادشاهی صفوی ایران بود. دقیقا زمانی که عثمانیان خود را در برابر ایران، شکست‌خورده می‌دیدند، تصمیم گرفتند برای تجدید قوا و تقویت روحیه مردم، شکوه و عظمت خود را با ساخت یک مسجد بزرگ به رخ دنیا بکشند.
امکان بازدید از این مسجد، همه روزه از ساعت 9 صبح تا 18 عصر برای گردشگران فراهم شده است. نکته جذاب اینکه ورود به این مسجد کاملا رایگان است. مسجد آبی در محله سلطان احمد استانبول واقع شده است و در اطراف آن، ده‌ها رستوران، کافی‌شاپ، ایستگاه حمل‌ونقل عمومی و یک فضای سبز بزرگ برای تفریح وجود دارد.
تصویری از مسجد سلطان احمد
مسجد ایاصوفیه؛ معروف ترین مسجد ترکیه
به جرئت می‌توان گفت، لقب معروف ترین مسجد استانبول ترکیه، فقط متعلق به مسجد ایاصوفیه است. جایی که بهتر است بدون دوربین عکاسی به آنجا نروید، زیرا در این صورت، تصاویر رویایی و خیره‌کننده‌ای را از دست خواهید داد. شاید اگر سرگذشت این مسجد زیبا را بدانید، بیشتر شیفته آن شوید.
مسجد ایاصوفیه استانبول، ابتدا به عنوان کلیسا و برای عبادت مسیحیان در امپراطوری روم شرقی ساخته شد. فرمان ساخت این کلیسا، در قرن 6 میلادی به دستور ژوستینین یکم، امپراطور روم صادر شد؛ اما در آن زمان، هیچ کسی تصور نمی‌کرد در آینده‌ای نه چندان دور، ایاصوفیه، تبدیل به معروف ترین مسجد استانبول ترکیه شود.
محمد فاتح، کسی بود که استانبول را با قدرت خود فتح کرد و پس از آن، ایاصوفیه را به یک مسجد زیبا و باشکوه تبدیل کرد. این مسجد تا زمان آتاتورک، همچنان کارکرد عبادی و معنوی خود را برای مسلمانان ترکیه حفظ کرد؛ اما پس از آن، به تدریج به یک اثر تاریخی و جاذبه گردشگری تبدیل شد.
ساعت بازدید از مسجد ایاصوفیه، از ساعت 8 صبح تا 23 شب است. همچنین، قیمت بلیت ورودی به این مسجد، کاملا رایگان است. این مسجد، در منطقه فاتح استانبول و در نزدیکی میدان ایاصوفیه واقع شده است.
نمایی از مسجد ایاصوفیه
مسجد سلیمانیه؛ رد پایی از هنرمندان ایرانی در قلب استانبول
شاید شهرت مسجد سلیمانیه، به اندازه مساجد ایاصوفیه و سلطان احمد نباشد، اما اگر یک بار به این مسجد باشکوه بروید، احتمالا شما هم تایید می‌کنید که در حق این مسجد، کوتاهی شده است. مسجد سلیمانیه، به دستور سلطان سلیمان بنا شده و اغلب ایرانیان، بیشتر به خاطر سریال‌های معروف ترکی مانند «حریم سلطان» با آن آشنا هستند.
جالب است بدانید که تاریخ مسجد سلیمانیه، پیوندی ناگسستنی با ایرانیان دارد. زمانی که صفویان با عثمانیان، قرارداد صلح امضا می‌کنند، شاه طهماسب، به نشانه دوستی، جواهرات زیادی را به امپراطوری عثمانی هدیه می‌کند. بعدها تمام این جواهرات، در ساخت مسجد سلیمانیه هزینه می‌شوند. بنابراین می‌توان گفت، بزرگترین مسجد استانبول که توسط ایران ساخته شده، همین مسجد است. خصوصا اینکه، طاق‌نمای سردر مسجد سلیمانیه، دقیقا مشابه کتیبه‌های دوران سلجوقی است و از هنر ایرانی الهام گرفته‌شده است.
مسجد سلیمانیه، دارای 28 گنبد بزرگ و 24 ستون است که در اطراف یک صحن وسیع و دلباز، قرار دارند. تزئینات و معماری باشکوه با سنگ‌های مرمر، عظمت این مسجد را در چشم گردشگران، دو چندان کرده است. این مسجد استانبول نیز، مانند بسیاری از مساجد در این شهر، سرگذشت پرفراز و نشیبی دارد, خصوصا اینکه یک بار در معرض یک آتش‌سوزی بزرگ قرار داشته (1660 میلادی) و بخش عظیمی از تزئینات آن آسیب دیده است.
این مسجد از ساعت 9 صبح تا 18 عصر، آماده پذیرایی از گردشگران است. برای رفتن به مسجد سلیمانیه، باید به منطقه فاتح استانبول رفته و سپس به سمت خیابان معمار سنان حرکت کنید.
تصویری از مسجد سلیمانیه
مسجد فاتح؛ پلی تاریخی به دوران باشکوه عثمانی
دقیقا 10 سال پس از پیروزی عثمانی در برابر امپراطوری روم و فتح قسطنطنیه، فرآیند ساخت مسجد فاتح، به اتمام می‌رسد. این مسجد استانبول، جزو معدود مساجد ترکیه است که حوادث مختلفی مانند آتش‌سوزی، زلزله و غیره را به خود دیده و همچنان پابرجا مانده است؛ البته برخی از بخش‌های مسجد مانند حمام، کتابخانه، بیمارستان و غیره با گذشت زمان، آسیب جدی دیده‌اند. چهره کنونی مسجد فاتح، تفاوت زیادی با مسجد اولیه دارد.
برای بازدید از این مسجد، می‌توانید همه روزه از ساعت 8 و نیم صبح تا یک ساعت مانده به غروب آفتاب به آنجا سر بزنید. مسجد فاتح، در منطقه تاریخی پنینسولا واقع شده است و برای رفتن به آن باید به خیابان فوزی پاشا بروید.
تصویری از مسجد فاتح
مسجد رستم پاشا؛ یادگاری از سینان، معمار بزرگ ترکیه
چند سال قبل از ساخت مسجد آبی، فرآیند ساخت مسجد رستم پاشا، به دست معمار بزرگ ترکی، یعنی سینان، آغاز شد. این مسجد، در عین حال که ابعاد زیادی ندارد، اما بسیار رویایی و زیبا ساخته شده است. مسجد رستم پاشا را می‌توان زیباترین مسجد به سبک کلاسیک در استانبول دانست.
زیبایی این مسجد، الهام‌بخش ساخت مساجد بعدی سینان بوده است؛ طوری که شباهت‌هایی بین این مسجد با مسجد آبی دیده می‌شود؛ مانند کاشی‌های آبی رنگ در تزئینات دیوارها و سقف!
نکته جالب در ساخت مسجد رستم پاشا، به کار رفتن کاشی‌های قرمز رنگ در معماری آن است. خوب است بدانید که تهیه رنگ قرمز در آن زمان، برای معماران کار واقعا سختی به نظر می‌رسید. با این حال، سینان برای نمایش قدرت سلطان پاشا، از این رنگ در برخی کاشی‌های مسجد استفاده کرده است. مسجد رستم پاشا، فاصله کمی تا بازار بزرگ استانبول دارد و به همین دلیل، بسیاری از گردشگران در کنار خرید سوغاتی، سری هم به این مسجد زیبا می‌زنند.
این مسجد، از جمله آثار تاریخی استانبول است که هر روز بین ساعت ۱۰ تا ۶ عصر می‌توانید از آن بازدید کنید. البته در اوقات نماز، مسجد فقط برای نمازگزاران قابل دسترسی است. ورود به مسجد رایگان است؛ اما اگر خواستید می‌توانید کمک‌های مالی خود را در صندوق‌های مخصوص بگذارید. لطفا قبل از ورود به مسجد، کفش‌های خود را بردارید؛ چون نمازگزاران با پیشانی خود فرش‌های مسجد را لمس می‌کنند و به تمیزی آنها اهمیت می‌دهند. این کار احترام گذاشتن به فضای مقدس آنجا است.
تصویری از مسجد رستم پاشا
مسجد جدید؛ کاخ سفیدی در قلب استانبول
بیایید همین ابتدا از اینجا شروع کنیم که مسجد جدید، در واقعیت اصلا جدید نیست! اتفاقا این مسجد، قدیمی‌ترین مسجد استانبول نیز محسوب می‌شود. قدمت مسجد جدید، به چهارصد سال پیش باز می‌گردد و بعضی افراد بومی نیز به آن مسجد 400 ساله می‌گویند.
نمای بیرونی مسجد جدید، چیزی شبیه یک کاخ سفید بزرگ و خیالی است. داخل مسجد نیز با نقوش طلایی رنگ، کاشی‌های ایزنیک و سنگ‌های مرمرین تزئین شده است. بنیان‌گذار این مسجد، کسی نیست جز مادر سلطان محمد سوم! اما فرآیند ساخت مسجد جدید، از آن زمان تا شش پادشاهی بعدی از محمد سوم، ادامه پیدا کرد. طوری که این مسجد، طولانی‌ترین فرآیند ساخت را در بین مساجد ترکیه به خود اختصاص داده است.
اگر به داخل شبستان مسجد جدید بروید، فضایی مربعی شکل را خواهید دید که هر ضلع آن، 40 متر طول دارد. سقف بلند این مسجد، 36 متر ارتفاع دارد. خوب است بدانید که به مسجد جدید، «مسجد چهار شاهزاده» یا «مسجد خلفای چهارگانه» نیز می‌گویند. زیرا نام این خلفا در معماری داخلی آن به شکل بزرگ و قابل توجهی به کار رفته است.
ورودی این مسجد همه روزه از ساعت 9 صبح تا ساعت 18 برای گردشگران باز است. برای رفتن به مسجد جدید، ابتدا باید به پل گالاتا رفته و سپس به سمت خیابان رشادیه در منطقه شاخ طلایی استانبول حرکت کنید. قیمت ورودی به سمت مسجد جدید، کاملا رایگان است.
تصویری از مسجد جدید استانبول
مسجد شاهزاده؛ عبادتگاهی به یاد شاهزاده ناکام
مسجد شاهزاده، یکی از رمانتیک‌ترین مساجد استانبول است که به یاد یک شاهزاده ناکام بنا شده است. زمانی که به این مسجد می‌روید، احتمالا متوجه فضای احساسی و معماری اسرارآمیزش خواهید شد. دستور ساخت این مسجد را سلطان سلیمان اول صادر کرده است؛ زمانی که فرزند اول وی، شاهزاده محمد، به دلیل بیماری آبله از دنیا رفت.
این مسجد، نمونه بی‌نظیری از هنر معمار بزرگ یعنی خواجه سنان است و برای ساخت آن، 5 سال زمان صرف شده است. ترکیب رویایی معماری ایرانی، رومی و ترکی، از این مسجد، یک شاهکار هنری در سطح جهان خلق کرده است.
شبستان مسجد شاهزاده، 1444 متر وسعت دارد و در اطراف آن، گنبدهای سفید بزرگی دیده می‌شود. بزرگترین گنبد این مسجد، 19 متر قطر دارد که در نوع خود، بی‌نظیر است.
جالب است بدانید که در مجموعه این مسجد، آرامگاه شاهزاده محمد قرار دارد. گفته می‌شود، سلطان سلیمان، پس از وفات فرزندش، بیش از چهل روز را به سوگواری پرداخته و سپس، دستور ساخت مسجدی زیبا در کنار آرامگاه فرزندش را صادر کرده است.
مسجد شاهزاده نیز همه روزه از 9 صبح تا ساعت 18 دایر است. این مسجد در مسیر بازار بزرگ استانبول و در نزدیکی فروشگاه‌های بزرگ سوغاتی واقع شده است.
تصویری از مسجد شاهزاده
مسجد نور عثمانی؛ دروازه‌ای نورانی به آسمان
اگر به دنبال یک مسجد تاریخی و زیبا در استانبول هستید، مسجد نور عثمانیه را از دست ندهید. این مسجد استانبول که در قرن هجدهم به دستور سلطان محمود اول ساخته شد، یکی از برجسته‌ترین آثار معماری عثمانی است. با ورود به این مسجد، شما را چشم‌اندازی خیره‌کننده از گنبد بزرگ و پنجره‌های روشن و شفاف استقبال می‌کند. گنبد این مسجد که قطر آن 25 متر و ارتفاع آن 43.5 متر است، با آیات سوره نور تزئین شده است. پنجره‌های مسجد نور عثمانیه که به تعداد 174 عدد هستند، نور خورشید را به داخل مسجد منعکس می‌کنند و فضایی روشن و شاداب ایجاد می‌کنند.
اما زیبایی مسجد نور عثمانیه فقط به گنبد و پنجره‌های آن ختم نمی‌شود. در داخل این مسجد، شما می‌توانید خطاطی‌های فوق‌العاده زیبا و باارزش را ببینید که دور تا دور دیوارهای شبستان با طلا روکش شده‌اند. همچنین در کنار مسجد، سایر بخش‌های تاریخی و فرهنگی این مجموعه را نیز مشاهده کنید. از جمله مدرسه، کتابخانه، آشپزخانه و حمام که هر کدام شاهکارهای هنر و معماری عثمانی هستند. برای تجربه یک سفر فراموش‌نشدنی به استانبول، حتما از مسجد نور عثمانیه دیدن کنید.
این مسجد در محله فاتح استانبول که یکی از مشهورترین محله های استانبول است و در خیابان وزیرهان قرار دارد و بازدید از آن همه روزه از ساعت 9 تا 18 عصر برای عموم آزاد خواهد بود.
تصویری از داخل مسجد نور عثمانی
مسجد ایوب سلطان؛ زیارتگاه مقدس در استانبول
بهترین پیشنهاد برای افرادی که به دنبال یک تجربه عمیق معنوی در استانبول هستند، مسجد ایوب سلطان در استانبول است. این مسجد که به نام یکی از صحابه پیامبر اسلام ساخته شده است، نمادی از اراده و ایمان مسلمانان در زمان فتح قسطنطنیه است. در این مسجد، شما می‌توانید آرامگاه ابو ایوب انصاری را که در جنگ با رومی‌ها شهید شد، ببینید و برایش دعا کنید. همچنین، شما می‌توانید بخش‌های مختلف معماری و تزئینات مسجد را که در طول تاریخ چندین بار بازسازی شده‌اند، تماشا کنید. مسجد ایوب سلطان همچنین محل تاج‌گذاری پادشاهان عثمانی بوده و شاهد بسیاری از رویدادهای تاریخی است. پس از بازدید از مسجد، شما می‌توانید در حوالی آن به گردش بپردازید و از مناظر زیبای رودخانه بوسفور لذت ببرید.
این مسجد در میدن شاخ طلایی استانبول واقع شده است و همه روزه از ساعت 9 تا 6 عصر برای بازدیدکنندگان دایر است.
تصویری از داخل مسجد ایوب سلطان
مسجد چاملیجا؛ بزرگترین مسجد استانبول
مسجد چاملیجا بزرگترین مسجد استانبول ترکیه است که در سال 2019 تکمیل و افتتاح شد. جالب است بدانید که این مسجد در محله چاملیجا در حاشیه شهر ساخته شده است. چاملیجا با داشتن 6 مناره و 70 گنبد، ظرفیت 60 هزار نفر را برای نمازگزاران فراهم می‌کند.
معماری این مسجد الهام‌گرفته از سبک‌های سلجوقی و عثمانی است و با توجه به جزئیات زیبای داخل و خارج بنای آن، یک شاهکار هنری به شمار می‌آید. این مسجد در فضایی به مساحت 15 هزار متر مربع قرار دارد که شامل باغ‌ها، حوض‌ها، پارکینگ‌ها و فروشگاه‌های خیریه است.
شاید شوکه شوید، اما هزینه ساخت بزرگترین مسجد استانبول ترکیه، یعنی مسجد چاملیجا، رقمی در حدود 110 میلیون دلار است. برای دیدن این مسجد، بهترین زمان غروب خورشید است که نورپردازی فوق‌العاده‌ای را روی ساختمان انعکاس می‌دهد. اگر به دنبال تجربه‌ای منحصربه‌فرد از بازدید از یک مسجد جدید و بزرگ هستید، حتما این جاذبه را در لیست خود قرار دهید.
تصویری از مسجد چاملیجا
مساجد استانبول، مرواریدهای صدف ترکیه
بازدید از مساجد ترکیه، نه‌تنها حسی معنوی را در شما زنده می‌کند، بلکه دروازه‌ای به تاریخ باشکوه امپراطوری عثمانی نیز هست. پیدا کردن زیباترین مسجد استانبول در ترکیه، کار واقعا سختی است، آن هم وقتی قرار است از بین این‌همه مسجد باشکوه، یکی را انتخاب کنیم. پیشنهاد می‌کنیم با مطالعه ویژگی‌ها و مشخصات هرکدام از این مساجد، لیستی از بهترین مقاصد گردشگری را برای سفر با تور استانبول برسام تهیه کنید و خودتان از نزدیک، شاهد این مساجد رویایی باشید.
سوالات متداول
۱- کدام مسجد استانبول به عنوان جواهری در معماری شناخته می‌شود؟
بلو مسجد (مسجد سلطان احمد) به عنوان یکی از جواهرهای معماری استانبول، شناخته می‌شود. این مسجد که به نام مسجد آبی هم شناخته می‌شود، با فیروزه‌های آبی و کاشی‌های مزین به شکل‌های هندسی آبی، دلنشینی و زیبایی خاصی به فضا می‌بخشد. مسجد آبی، معماری اسلامی و عناصر هنر عثمانی را تلفیق کرده و به عنوان یکی از نمادهای زیبای استانبول شناخته می‌شود.
۲- آیا قوانین رسمی برای ورود به مساجد در استانبول وجود دارد؟
بله، برای ورود به بسیاری از مساجد در استانبول باید به باورهای دینی و فرهنگ اسلامی ترکیه احترام بگذارید. در بسیاری از مساجد ورود بازدیدکنندگان آزاد است، اما برخی از آنها ممکن است هنگام نماز یا مواقع خاصی بسته باشند. در بسیاری موارد، ورود به مسجد با لباس‌های متناسب با قواعد اسلامی ممکن است الزامی باشد.
